Doktora öğrencisinin gözünden Yüksek Lisans hakkında merak edilen basit düzeyde soru ve cevaplar hazırladım. Kendi tecrübelerim ve çevremden edindiğim tecrübelere de dayanan sorulara birlikte göz atalım :)

1- Yüksek Lisans Nedir?

Lisans eğitimini tamamlayan kişilerin başvurabileceği, iki yıllık bir araştırma ve üst düzey eğitim-öğretim sürecini kapsayan, üniversiteler tarafından verilen bir programdır. Sürecin birinci yılını yüksek lisans yapılan alanda genellikle bir zorunlu ve seçmeli derslerden oluşan ders dönemi, ikinci yılını ise tez dönemi kapsamaktadır.

2- Kimler Yüksek Lisans Yapmalı?

Araştırma yapmayı seven, eğitim-öğretime önem veren, akademik iş hayatına atılmak isteyen, iş arama sürecinde vaktini değerlendirmek ve ufkunu genişletmek isteyen herkes başvurabilir :)

3- Yüksek Lisans Şartları Nelerdir?

Her okulda farklılık gösteren şartlar olmakla birlikte, ALES puanın en az 55 olması şarttır. Dil puanı öğrencilerin sıkıntı çektiği bir konudur ancak bu puan şartını da üniversiteler kendileri belirlemektedir. Genel olarak 50-55 YDS veya YÖKDİL puanınızın olması size avantaj sağlayacaktır.

4- Farklı Bir Alanda Yüksek Lisans Yapabilir Miyim?

Evet, bu mümkün. Aynı enstitüde farklı bir alanda başvuru yapabilirsiniz. Çoğu okul başvuru şartlarında bölümü belirtmeden yalnızca  "lisans mezunu olmak" maddesine yer veriyor. Ancak farklı bir enstitü ise, örneğin; İİBF mezunusunuz fakat Turizm alanında yüksek lisans yapmak istiyorsunuz, enstitü sizi "bilimsel hazırlık" programına kabul ediyor ve bir yıl bu alanda kendinizi geliştirdikten sonra yüksek lisans aşamasına geçebiliyorsunuz.

5- Mülakat Sürecine Nasıl Hazırlanabilirim?

Başvuru yaptınız, sıralamaya girdiniz ve şimdi mülakat sürecindesiniz. Mülakatlarda öncelikle kendinizi tanıtmanızı istiyorlar. Neden yüksek lisans yapmak istediğiniz temel sorulardan. :) Burada önemli olan gerçekten istediğinizi belirtmek ve derslere devam edeceğinizi vurgulamak. Şimdiden karar verdiyseniz çalışmak istediğiniz alanı belirtebilirsiniz. Tabi ki belirttikten sonra bu alanla ilgili sorular gelebilir. Bunun dışında mülakat süreci sizi korkutmasın, temel düzeyde başvurduğunuz alanla ilgili bilgileri okumanız yeterli olacaktır.

6- Ortalamam Çok Düşük Yine De Yüksek Lisans Yapabilir Miyim?

Lisans sonrası değiştiremeyeceğiniz tek şey ortalamanız. :) Bu sizi yıldırmasın. Siz de ALES ve mülakat sürecine sıkı çalışarak farkı kapatabilirsiniz.

7- Bu Dönem Sıralamaya Giremedim / Mülakat Sürecinde Elendim Ne Yapmalıyım?

Öncelikle alternatif enstitülere bakabilirsiniz. Düşünmüyorsanız veya bu süreçlerden geçtiyseniz, başvurmak istediğiniz enstitü, kayıt süreçlerinden sonra "özel öğrenci" olarak başvurabileceğiniz bir ilan yayınlıyor. Mutlaka başvurun. Özel öğrenci olmak üstten ders almak gibi bir şey. En az bir ders yüksek lisanstan ders alın, gelecek dönem yüksek lisansı kazanırsanız bu dersten muaf oluyorsunuz. Ayrıca mülakat sürecinde bu dersi almış olmanız, okula bir şekilde uğradığınıza ve istekli olduğunuza dair bir işaret. Size avantaj sağlayacaktır.

8- Yüksek Lisansta Tam Olarak Neler Yapmam Gerekiyor?

İlk yılınız dersleri bir şekilde tamamlama amacıyla geçiyor. Bu süreçte "nasıl makale okunur,  nasıl araştırma yapılır, alanla ilgili spesifik ve güncel konular nelerdir" gibi konular yer alıyor. Kafanızda tez araştırmanızla ilgili fikirlerin ortaya çıkmaya başladığı bir yıl diyebiliriz. Tez sürecinde ise danışmanınızın desteğiyle, literatür araştırması ve kendi araştırmalarınıza  yönelik  çalışmalar yapıyorsunuz.

Tez süreciyle ilgili daha ayrıntılı ikinci yazımda görüşmek üzere. :)