Psikanaliz 1890 yıllarında Sigmunt Froud tarafından dönemin meşhur hastalığı olan nevroz ve histeri hastalıklarını kolay belirlemek için bulduğu bir terapi yöntemidir. Psikanalizin temeli kişinin kendi hakkında vermek istemediği bilgileri kişinin bilinçaltına inerek bulmaya dayanır. Bu yöntem şu şekilde uygulanır ; öncelikle hastayanın bilinç altını bırakması için rahatlaması gerekmektedir sonrasında hastadan o anda aklına gelen birbiriyle alakalı yada alakasız kelimeleri söylemesi istenir. Bir sonra ki aşama ise serbest çağrışım aşamasıdır. Doktor hastasına insanın psikolojisinde büyük etkileri olan kişilere dair kelimeler söyler ve hastadan eşleştirmesi beklenir. Örneğin bir hasta sevgilisinden şiddet gördüğünü yada önceden cinsel istismara maruz kaldığını utandığından dolayı saklayabilir. Bu durumda bilinç altıyla çalışılması hastanın bilinçli yaptığı kelime seçimlerini ortadan kaldıracaktır.Aşağıda ki diyalog bir psikanaliz örneğidir.

DOKTOR: Kırmızı

HASTA: Acı

D: Anne

H:Şevkat

D:Baba

H:Korku

D:İlişki

H:Hapishane

Bu şekilde düşünmeden akla ilk gelen kelimeleri hastanın söylemesi kendi iradesiyle açığa vurmak istemediği şeylerin bulunmasına ve daha sağlıklı bir terapi haritasının çıkarılmasına olanak sağlar. Örnekte gördüğümüz hastanın verdiği yanıtlardan bir çıkarım bulunmamız gerekirse ‘ Hastanın annesiyle bir ilişki problemi olmadığını fakat babası ile psikolojik ya da fiziki bir şiddet ilişkisi olduğunu onun dışında hastanın kırmızıyı acı ile ilişkilendirmesini daha önce bir şiddet görme geçmişi olduğunu ve ilişkisinde hapishane diye bahsetmesinin ise hayatında ki insanın kendisinin gardiyanı olarak gördüğünüğü, ayrıca psikolojik yada fiziki olarak kendisinin bu ilişkide alı konulduğu sonucuna varabiliriz. Psikanaliz 100% hastanın ne düşündüğünü her zaman vermeye bilir. Terapide ki en önemli kural öncelikle hastanın tedaviye açık olmasıdır, eğer hasta sizi kandırmak isterse bunu her şekilde yapabilir. Fakat sağlıklı bir tedavide psikanaliz bize hangi konular üstüne yoğunlaşmamız gerektiğini gösterir. Örnek diyalogda ki hasta için öncelikli konuşulması gerekenler; çocukluk döneminde baba ile ilişkiler ve annenin ailede ki rolü olmalıdır.