Bir SputnikO! şaheseri
SputnikO! kimdir?
SputnikO! kimdir sorusunun cevabı basit. Sputniko 1985 Japonya doğumlu, İngiliz bir anne ve Japon bir babanın Hiromi Ozaki isimli kız çocuğudur.Annesi ve babasının meslekleriyle bağ kurmuş bilim insanları olmalarından dolayı, çocukluğunu ve ergenliğini matematik ve teknolojiyle pek içli dışlı geçirmiş, üniversite hayatına Imperial Collage London'da Matematik ve Bilgisayar Bilimleri okuyarak başlamıştır. Ardından hayatında istediği şeyin yalnızca bilim olmadığına kanaat getirerek yüksek lisansını Royal Academy of Arts'da Tasarım üzerine yapmıştır. Okul projeleriyle bile dünya piyasasına adını duyurmaya başlayan Sputniko, özellikle toplumsal cinsiyet üzerine düşerek, teknolojik enstelasyonlar geliştirmeye devam etmiş ve bunları gelecekten birer parça olarak kullanıp, kurguladığı hikayelerle videolarında kullanmıştır.
"SputnikO! kimdir?"sorusundan ziyade sorulması gereken asıl soru bence "SputnikO! Nedir?" olmalıdır. Gelecekle ilgili bulunduğu öngörüler ve tasarım şekliyle akla hayale sığmayacak ürünler ve fikirler üretmeye her geçen gün daha da şaşırtıcı şekillerde yaklaşan bir olgu biçimidir bence SputnikO!. Tasarımlarıyla topluma; ahlaki değerleri, cinsiyeti, geleceği sorgulatmaya yoğunlaşmış ürünler ve yöntemlerle, farklı bir bakış açısı SputnikO!.
Crowbot Jenny, kendisinin enfes tasarımları arasında benim için en akıl almaz olanı diyebilirim.
Kurgusunda; diğer insanlarla ilişki kurmakta zorlanan ancak zaten pek de istemeyen Jenny isimli bir kızı kullanır. Jenny hayvanlarla kurulan ilişikleri daha kendine yakın bulur ve bu alanda çalışmaya başlar. Özellikle kargalara yönelir ve bu konu üzerine yoğunlaşmış kuşbilimcilerle çalışarak kendi karga soyutlamasını yaratır. Ancak iş burada şahaneleşiyor. Jenny'nin Crowbot'u ( mekanik bir soyutlama form olan sabit kargası ) diğer kargalarla konuşabilmektedir.
SputnikO!, Crowbot Jenny projesinde, ilk kez bir kargayla konuşmadan önce çok heyecanlı olduğunu belirtmiştir. "Hadi canım sen de!" diyecek insanlar içinse bir video çekerek Crowbot'un çalıştığını gözler önüne sermiştir. Söz konusu karganın literatürü kısıtlı olsa da, "Merhaba!", "Çocuğum nerede?" gibi sorular yöneltebilmektedir.
MoMa'da sergilenmiş olan Crowbot Jenny'yi bir kenara bırakıp SputnikO! ile ilgili bir noktaya değinmek isterim. Özellikle toplumsal cinsiyet üzerine olan çalışmaları her ne kadar başarılı olarak atfedilse de, tabi ki düşünce tarzında bizimle çeliştiği noktalar olacaktır. Ama sanırım benimle çeliştiği yerleri öğrenmek için tamamen başka bir başlığa ihtiyacımız olacak. O başlıkta görüşmek üzere!